Twierdza Riese, znaczy Olbrzym, to jedna z najbardziej zbrodniczych konstrukcji III Rzeszy. Jednocześnie jedna z najbardziej zaskakujących i intrygujących instalacji podziemnych, zadziwiająca przede wszystkich rozmachem realizacyjnym i rozwiązaniami technicznymi. Riese zdobyła również miano największego z hitlerowskich kompleksów przemysłowo – budowlanych.
Jest to także pomnik dziesiątek tysięcy ofiar uczestniczących w jej realizacji.
W największym skrócie, jest to niedokończony kompleks zlokalizowany w Górach Sowich. Budowę nadzorowała Organizacja Todt, wykorzystując do realizacji więźniów obozów koncentracyjnych, przede wszystkim z obozu Gross – Rosen. Szacunkowe dane mówią o nawet 30 tys. więźniów realizujących pracę, z których znaczna część przypłaciła to życiem.
Budowa realizowana była na terenie kilkudziesięciu km kwadratowych między miejscowościami i wzgórzami: Wolfsberg (Włodarz), Saalberg (Jedlińska Kopa), Mittelberg (Dział Jawornicki), na wzgórzu między Wüstewaltersdorf (Walim) a Dorfbach (Rzeczka), Mulenberg (Moszna), Säuferhöhen (Osówka), Ramenberg (Soboń) i Schindelberg (Gontowa).
Do dnia dzisiejszego nie została do końca wyjaśniona tajemnica przeznaczenia kompleksu, hipotez jest mnóstwo. Jedna z hipotez mówi, że miała być to tajna kwatera główna Adolfa Hitlera, bardziej jednak prawdopodobne wydają się podziemne fabryki i laboratoria naukowe.
Kompleks jednak nigdy nie został skończony, koniec wojny przerwał prace budowlane, a wycofujący się hitlerowcy zniszczyli bądź zasypali większą część kompleksu, by Rosjanie nie mieli do niej dostępu.
Dzisiaj jest to lokalna atrakcja turystyczna, przyciągająca również wszelkiego rodzaju poszukiwaczy skarbów.
Ciekawe strony internetowe:
http://www.osowka.pl/ – podziemne miasto Osówka
http://wlodarz.pl/ – strona Stowarzyszenia / Muzeum Riese
http://sztolnie.pl/ – sztolnie walimskie
http://www.gluszyca.pl/ – strona miasta Głuszyca
http://gory-sowie.pl/ – portal miłośników Gór Sowich
Przybliżona lokalizacja GPS:
Parking przed obiektem